Chrońmy oczy przed promieniowaniem UV.

Świadomość powyższych faktów jest coraz bardziej powszechna i obecnie niewiele osób poddaje w wątpliwość konieczność stosowania okularów przeciwsłonecznych z filtrami UV. Badania naukowe pokazują jednak, że przede wszystkim powinniśmy zapewnić dobrą ochronę wzroku dzieciom, a dopiero później osobom dorosłym. Oczy dzieci są znacząco bardziej wrażliwe na UV, a wpływ szkodliwego promieniowania ma charakter kumulatywny. Wynika to z faktu, iż przezroczysta soczewka wewnątrzgałkowa dziecka, która nie ma jeszcze odpowiedniej ilości chromoforów, przepuszcza znaczne ilości promieniowania ultrafioletowego.

Wyniki badań wskazują, że w dzieciństwie przez soczewkę przechodzi do sześciu razy więcej szkodliwego promieniowania UV niż jest to w przypadku osób dorosłych. U człowieka, dopiero po 25 roku życia, soczewka nabywa maksymalne właściwości filtrowania UV. Zatem szczególnie u dzieci i młodzieży warto jest stosować oprócz dobrych okularów przeciwsłonecznych, również czapkę z daszkiem.

Najgroźniejsze są okulary przeciwsłoneczne, które nie posiadają żadnych filtrów UV. Przyciemniona soczewka okularowa zmniejsza ilość światła wpadającego do oka. Reakcją na ten stan jest rozszerzenie źrenicy, przez co do wnętrza oka wpada jeszcze więcej szkodliwego promieniowania. W takiej sytuacji okulary mogą tylko poważnie zaszkodzić. Okulary przeciwsłoneczne powinny posiadać znak Certyfikatu Europejskiego CE.

Okulary przeciwsłoneczne – o czym warto pamiętać.

Przy wyborze okularów przeciwsłonecznych, poza modą warto kierować się ich funkcją. Z punktu widzenia medycznego, podstawowym zadaniem okularów przeciwsłonecznych jest chronić oczy przed wpływem promieniowania UV, które, jak wiemy z rozlicznych badań naukowych, jest czynnikiem ryzyka w przypadku wielu schorzeń narządu wzroku. Warto zatem zwrócić szczególną uwagę na:

• Rzeczywistą ochronę przed UV. Warto kupować okulary przeciwsłoneczne tam, gdzie można sprawdzić czy soczewki rzeczywiście mają filtr UV – dobre salony optyczne posiadają urządzenia które mierzą transmisję UV w okularach.
• Jakość barwienia soczewek – kolor powinien być jednolity na całej powierzchni, wyjątek stanowią okulary „gradalne”, które powinny mieć jednorodne zabarwienie w kierunku horyzontalnym
• Brak dystorsji – aby to sprawdzić, należ trzymać okulary w wyciągniętej ręce i patrzeć na nie prosto, a potem przesunąć je wolno w poprzek linii wzroku i w ten sposób wychwycić ewentualne dystorsje.
• Cenę – która niekoniecznie jest wyznacznikiem tego, czy okulary rzeczywiście mają filtr UV. Bywa, że testy wykazywały, iż drogie, markowe (marki modowe) okulary miały słabe jakościowo soczewki i niewystarczająco chroniły przed promieniowaniem UV,
• Kolor soczewek – np. do codziennego, miejskiego użytku najlepszy jest kolor szary jako najbardziej neutralny i nie zmieniający percepcji kolorów, brązowy natomiast charakteryzuje się większą redukcją potencjalnie niebezpiecznego światła niebieskiego.
• Stopień zabarwienia soczewki – jeśli stojąc przed lustrem w okularach przeciwsłonecznych, widzimy swobodnie swoje oczy, to prawdopodobnie są one za jasne. Taka zasada nie dotyczy oczywiście np. okularów sportowych, a więc wybrana kategoria filtru, jak i kolor soczewek, zależy od przeznaczenia okularów.

Przy wyborze okularów przeciwsłonecznych, warto również rozważyć dodatkowe możliwe zalety:

• Polaryzacja – zwiększa komfort widzenia poprzez redukcję odblasków i odbić światła.
• Materiał typu poliwęglan (PNX, NXT) – zwiększa ochronę i bezpieczeństwo oczu.
• „Opływowy” dopasowany kształt oprawy – zminimalizowanie ilości wpadającego światła słonecznego do oczu od strony skroniowej.

Osoby, dla których okulary korekcyjne są codziennością, mają do dyspozycji wiele rozwiązań optycznych, które zwalniają je z nawyku mrużenia oczu na słońcu:

• Okulary z soczewkami korekcyjnymi z powłokami fotochromowymi.
• Okulary z barwionymi soczewkami korekcyjnymi.
• Okulary z białymi soczewkami korekcyjnymi w zestawie z idealnie dopasowaną nakładką przeciwsłoneczną.
• Soczewki kontaktowe + okulary przeciwsłoneczne.

Warto pamiętać, że okulary przeciwsłoneczne nie mogą być zbyt małe (tak jak na przykład popularne do niedawna wąskie okulary korekcyjne ze szkłami fotochromowymi). Taka sytuacja jest jeszcze gorsza dla zdrowia oczu niż nie noszenie okularów chroniących przed słońcem w ogóle. Mała ciemna soczewka ustawiona przed okiem prowadzi do rozszerzenia się źrenicy, a jednocześnie z góry i od strony skroniowej wpada do wnętrza oka niczym nieograniczony strumień promieniowania UV. Ponadto szkła fotochromowe nie powinny być stosowane u dzieci i młodzieży, ze względu na zwiększenie wrażliwości na światło i „trudny” powrót do stosowania bezbarwnych okularów korekcyjnych.

Wojciech Krawczyk
optometrysta
Członek Polskiego Towarzystwa Optometrii i Optyki