12.2009 – „By nic nie stało na przeszkodzie.”

grudzień 2009, nr 40/18 online

 

BY NIC NIE STAŁO NA PRZESZKODZIE…

 

   Panowie z problemami związanymi z czasem spędzanym najczęściej w łóżku (a nie chodzi o problemy związane z zaburzeniami snu) mogą znaleźć w aptece szereg preparatów, które mają pomóc w rozwiązaniu owych problemów.
    Problem związany z zaburzeniami erekcji i osłabieniem popędu seksualnego dotyczy lub będzie dotyczył sporego odsetka mężczyzn osiągających wiek balzakowski. Nie dziwi więc duża popularność i związana z nią wielkość sprzedaży tego typu preparatów
    Skład tych preparatów, dostępnych bez recepty oparty jest głównie o składniki pochodzenia naturalnego.
    Jedną z roślin, która stanowi podstawę kompozycji owych specyfików jest buzdyganek ziemny (Tribulus terrestris, rodzina parolistowate Zygophyllaceae), który jest afrodyzjakiem znanym na Bałkanach, Chinach i Indiach, gdzie od wieków był stosowany w medycynie ludowej w leczeniu dysfunkcji seksualnych. Swe cenne właściwości lecznicze roślina ta zawdzięcza substancjom czynnym jakimi są saponiny steroidowe, reprezentowane przez tigogeninę, gitogenine, diosgeninę, chlorogeninę oraz ruskogeninę.
    Związki te wykazując podobieństwo strukturalne do ludzkich hormonów steroidowych, wpływają na poziom endogennego testosteronu. Ekstrakty z buzdyganka ziemnego stymulują przysadkę do zwiększonej produkcji hormonów, powodują też zwiększoną produkcję testosteronu co jest wynikiem działania na jądra. Badania dowiodły, że suplementacja preparatów zawierających w swym składzie ekstrakt otrzymane z Tribulus terrestris podnosi o 70% poziom gonadotropiny LH odpowiedzialnej za stymulację syntezy testosteronu oraz o ponad 40% poziom wolnego, a więc aktywnego testosteronu.
    Zmiany dotyczące zwiększenia poziomu hormonów płciowych powodują wyraźny wzrost poziomu libido oraz poprawę reaktywności erekcyjnej.
    Badania kliniczne dotyczące preparatu Natursteron, zawierającego w składzie m.in. wyciąg z Tribulus terrestris przeprowadzone na 212 pacjentach z hipolibidemią, wykazały, że po 30 dniach kuracji 85% badanych deklarowało wzrost poziomu libido, a po 60 dniach efekt ten odczuwało 94% badanych.
    Zwiększona produkcja naturalnego testosteronu w organizmie wpływa na zwiększenie tempa przyrostu masy mięśniowej, co jest efektem usprawnienia metabolizmu w kierunku spalania tkanki tłuszczowej i nasilenia procesów syntezy białek. Poprawie ulega także wydolność fizyczna oraz funkcjonowanie wielu organów wewnętrznych. Takie efekty „uboczne”, bo głównym efektem jest zwiększenie satysfakcji z życia seksualnego, są jak najbardziej pożądane.
     Tribulus terrestris jest zaliczany przez niektórych badaczy do roślin adaptogennych, pomagających w zwalczaniu niekorzystnych zamian fizjologicznych powodowanych przez stres.
    Buzdyganek ziemny pomaga także w innym typowo męskim schorzeniu. Aktywne składniki, oprócz wymienionych już saponin steroidowych, także pochodne indolu i związki fenolowe hamują aktywność 5-α-reduktazy, enzymu biorącego udział w przemianie testosterony do dihydotestosteronu (DHT), który jest odpowiedzialny m.in. za przerost gruczołu krokowego (prostaty) oraz za powstawanie nowotworu tego tak ważnego dla mężczyzn organu.
    Bardzo korzystną cechą preparatów zawierających aktywne składniki Tribulus terrestris  jest fakt, że podnoszą one poziom hormonów u  pacjentów z obniżonym poziomem testosteronu, w odróżnieniu od pacjentów z normalnym jego poziomem, gdzie nie następowała nadprodukcja. Czyli wzrost testosteronu ogranicza fizjologia.
    Zastosowanie preparatów zawierających buzdyganek ziemny nabiera szczególnego znaczenia w przypadku mężczyzn w wieku średnim i podeszłym. Jak wiadomo u mężczyzn wkraczających w wiek średni (powyżej 35 roku życia) poziom testosteronu znacznie się obniża się. Pomimo, że ten niekorzystny proces ten rozpoczyna się już w wieku 18-19 lat, jego skutki dotykają drastycznie niektórych panów, którzy zbliżają się do 40-tki. W efekcie dochodzi do obniżenia syntezy białek mięśniowych, spowolnionej odnowy glikogenu i fosfokreatyny, a także nasilonego działania hormonów o działaniu katabolicznym (głównie kortyzolu). W efekcie spadku aktywności hormonalnej, u mężczyzn obserwuje się spadek siły i masy mięśniowej, osłabienie kondycji oraz wzrost ilości tkanki tłuszczowej. Spadek syntezy testosteronu i wzrost aktywności kortyzolu może także prowadzić do zaburzeń na osi przysadka – gonady i w konsekwencji zmniejszenia lub utraty libido, impotencji i zaburzeń w produkcji spermy.
    Często w preparatach stosowanych w zaburzeniach erekcji wyciągom z Tribulus terrestris towarzyszy aminokwas L-arginina.
    Aminokwas ten zwiększa bowiem stężenie tlenku azotu (NO) we krwi, który uaktywnia cyklaze guanozynową enzym, przekształcający trójfosforan guanozyny (GTP) w cykliczny monofosforan guanozyny (cGMP). Ten ostatni związek uruchamia kaskadę przemian, której efektem jest rozluźnienie mięsni gładkich i napływ krwi do ciał jamistych co zapewnia erekcję.
    Niedobór tlenku azotu prowadzi więc do osłabienia doznań seksualnych i obniżenia libido.
    Uzupełnieniem opisanych powyżej składników aktywnych w preparatach zwiększających libido i znoszących zaburzenia erekcji są często rośliny o właściwościach adaptogennych takie jak żeń-szeń (Panax ginseng) czy cytryniec chiński (Schisandra chinensis).
    Istnieją też preparaty zawierające kompozycję kilkunastu ekstraktów z roślin o wielokierunkowym działaniu jak Erotic dla mężczyzn czy też Libido forte.

mgr farm. Jarosław Widelski
Katedra i Zakład Farmakognozji
z Pracownią Roślin Leczniczych

Literatura:
1.    Chen J., Wollman Y., Chernichovsky T., Iaina A., Sofer M., Matzkin H. – Effect of oral administration of high-dose nitric oxide donor L-arginine in men with organic erectile dysfunction: Results of a double-blind, randomized, placebo-controlled study. BJU International, vol. 83(3), 1999, pp. 269-273  
2.    Kostova I., Dinchev D. – Saponins in Tribulus terrestris – chemistry and bioactivity. Phytochemistry Reviews, vol. 4 (2-3), pp. 111-137  
3.    Lew-Starowicz Z. – Natursteron w klinice zaburzeń seksualnych mężczyzn. Przegląd Seksuologiczny, vol.10, 2007
4.    Shivakumar, H., Javed, T., Prakash, T., Nagendra Rao, R. Jayakumar Swamy, B.H.M. Veerana Goud, A. – Adoptogenic activity of ethanolic extract of Tribulus terrestris. Journal of Natural Remedies, vol. 6(1), pp. 87-95
5.    Tharakan B., Manamy B.V. – Botanical therapies In sexual disfunction. Phytochemistry Reviews, vol. 19 (6), pp. 457-463
6.    www.chance.pl/narursteron-sposob-dzialania.html/lang/pl