07.2009 – HERBARIUM – „Dzika róża i jej znaczenie prozdrowotne.”

Owoce oraz płatki róż działają przeciwutleniająco, wzmacniająco, witaminizująco. Są stosowane w chorobach zakaźnych, zaburzeniach krążenia i przemiany materii oraz w alergii. Dzięki polifenolom R. fructus działa rozkurczowo, moczopędnie i napotnie. Flawonoidy, antocyjany, pektyny i kwasy organiczne wpływają na zwiększenie wchłaniania, potęgowanie działania i ochronę przed rozkładem zawartej w surowcu witaminy C. Działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, ściągające, przeciwbiegunkowe i hemostatyczne surowiec zawdzięcza garbnikom. Elagotaniny (m.in. eugenina) z płatków róż ogrodowych posiadają dodatkowo aktywność przeciw wirusowi Herpes simplex.
Warto podkreślić, że naturalna witamina C (najbogatszym źródłem w europejskiej florze jest dzika róża), jest 3-5 razy skuteczniejsza w porównaniu z syntetyczną. Naturalne witaminy są również łatwiej przyswajalne przez organizm człowieka. Dziś praktycznie nie izoluje się witaminy C z roślin, powszechnie stosuje się jej syntetyczny odpowiednik. Dla zdrowia jest jednak lepiej uzupełniać niedobór witaminy C w sposób naturalny.
Preparaty z różą są na ogół bezpieczne i nie wywołujące działań ubocznych. Jedyne środki ostrożności muszą stosować osoby przyjmujące koagulanty ponieważ może dojść do niekontrolowanego krwawienia, jednak ze względu na przyjmowanie stosunkowo niewielkich dawek „naturalnej witaminy C” w preparatach roślinnych możliwość interakcji jest bardzo rzadka.
W receptariuszach znaleźć można wiele przepisów na mieszanki ziołowe zawierające w swoim składzie owoce dzikiej róży. Poniżej przedstawiono wybrane kompozycje:
Rp.
Fruct. Rosae 65.0 owoc dzikiej róży
Flos Crataegi 25.0 kwiat głogu
Fol. Ribis nigri 10.0 liść porzeczki czarnej
MDS. Odwar z łyżki na 2 szklanki wody. Pić ½ szklanki 2 razy dziennie przed jedzeniem. Mieszanka przeciw anemii.
Rp.
Fruct. Rosae 50.0 owoc dzikiej róży
Fol. Betulae 30.0 liść brzozy
Cort. Salicis kora wierzby
Fruct. Juniperi aa 20.0 owoc jałowca
Fruct. Ribis nigri owoc porzeczki czarnej
Flos Ulmariae aa 15.0 kwiat wiązówki
MDS. 2-3 łyżki ziół zalać 1 l wody, odstawić na noc, rano zagrzać do wrzenia. Pić 3 razy dziennie szklankę. Mieszanka przeciw gośćcowi zwyrodniającemu.
Rp.
Hb. Polygoni avic. Ziele rdestu ptasiego
Fruct. Rosae owoc dzikiej róży
Fruct. Sorbi owoc jarzębiny
Cort. Quercus kora dębu
Fol. Urtcae liść pokrzywy
Fol. Juglandis liść orzecha włoskiego
Rad. Valerianae korzeń kozłka
Rad. Glycyrrhizae korzeń lukrecji
Lichen islandic. aa 50.0 porost islandzki
MDS. Łyżkę ziół zalać szklanką wrzącej wody, odstawić na 3 godziny. Pić 3 razy dziennie ½ szklanki 20 minut przed jedzeniem. Mieszanka w niedoczynności tarczycy.
adiunkt
w Katedrze i Zakładzie Farmakognozji
z Pracownią Roślin Leczniczych,
Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Bilgari A., Adam B., 2004. Zioła w kuchni i w aptece. Apteka benedyktynów z Andechs. Wyd. M, Kraków, 59-60.
Baj, 2008. Zioła na jesienną słotę. Mag. Apt. 8: 8-11.
Gawron-Gzella A., Dudek-Makuch M., 2007. Róża – źródło witamin i innych związków biologicznie czynnych. Herba Pol., 53 (2): 139-140.
Jambor J., 2006. Rośliny lecznicze. Wyd. FARMAPRESS, Warszawa, 49-52.
Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., [red.], 2007. Fitoterapia i leki roślinne. PZWL, Warszawa, 277.
Osińska E., 2006. Róża dzika, lecz oswojona. http://www.panacea.pl/articles.php?id=52
Samochowiec L., 1995. Kompendium fitoterapii. Volumed, Wrocław, 84.
Wawrzyniak E., 1992. Leczenie Ziołami. Kompendium fitoterapii. Przed. Poligraf.-Wyd. „Contrast”, Warszawa, 500pp.
Wiśniewska-Grzeszkiewicz H., 1999. Róże owocowe. Hasło ogrodnicze. 10: 26-27