08.2010 – „Szczepienia w aptekach”
Możliwość wykonywania szczepień w aptekach przez odpowiednio przeszkolonych aptekarzy jest z pewnością zmianą nie tylko rewolucyjną, ale też kontrowersyjną. W wielu krajach europejskich są zarówno zwolennicy takiego kierunku rozwoju opieki farmaceutycznej, jak i przeciwnicy. Niezależnie jednak od poglądów warto zapoznać się z doświadczeniami zdobytymi w tych krajach, w których wprowadzono taką możliwość.
Stany Zjednoczone
• Szczepienia wykonywane przez odpowiednio przeszkolonych aptekarzy
• We wszystkich 50 stanach
• Większość szkoleń dla farmaceutów prowadzonych jest przez Amerykańskie Towarzystwo Farmaceutyczne w ramach interaktywnego kursu „Wykonywanie szczepień w aptece”
• Na podstawie recepty „pisemnej” lub „ustnej”
• W okresie od lipca 2004 do czerwca 2005 procentowa ilość wybranych szczepień w aptekach wynosiła (na podstawie wyników badań w 17 stanach):
– 10,0 % – WZW A, WZW B
– 30,4 % – grypa
– 36,2 % – pneumokoki
– 68,1 % – szczepienia związane z podróżami
• Wybrane szczepienia wykonywane są na podstawie recepty lub bez recepty
• Zgodnie z pisemną instrukcją opracowaną przez doświadczonych lekarzy, zawierającą metody postępowania w różnych przypadkach
• Instrukcja taka opracowywana jest w lokalnym porozumieniu z lekarzami, pielęgniarkami oraz innymi pracownikami fachowymi służby zdrowia
• W zakresie tego porozumienia wykonywane są szczepienia przeciw:
– grypie
– śwince
– odrze
– różyczce
– meningokokom
– WZW B
Portugalia
Bardzo interesujące doświadczenia w tym zakresie przedstawione zostały w kilku wyczerpujących opracowaniach.
Kampania szczepień przeciw grypie (październik 2008 – marzec 2009)
• Uczestniczyło w niej 1588 aptek (60 % wszystkich aptek)
• Około 91 % szczepień w aptekach wykonanych przez odpowiednio przeszkolonych farmaceutów
• W podanym okresie zaszczepiono około 159700 pacjentów (statystycznie 206 w jednej aptece)
• Udział szczepień w aptekach osiągnął prawie 25%
• Zdecydowana większość pacjentów była bardzo zadowolona z możliwości szczepienia w aptece:
– 98,6 % bardzo odpowiadały możliwe godziny szczepienia
– 91,4 % odpowiadało, że nie było konieczne wcześniejsze umówienie wizyty
– 96 % było zadowolonych z przekazanych przez aptekarzy informacji
– 97,9 % pacjentów zadeklarowało, że mają zamiar zaszczepić się w aptece w przyszłym roku
– nie odnotowano dotychczas żadnego przypadku wstrząsu anafilaktycznego będącego wynikiem szczepienia w aptece
UWAGA: W latach 2009/10 liczba szczepień w aptekach zwiększyła się do ok. 33 %, a liczba uczestniczących aptek do 1628.
Od sierpnia 2009 r. rozpoczęły się szkolenia aptekarzy w Irlandii w zakresie wykonywania szczepień przeciw grypie, a także innych szczepień sezonowych, szczepień związanych z podróżami, szczepień dzieci oraz szczepień na wypadek wystąpienia pandemii.
przez Departament Spraw Zagranicznych, NRA, który działa w składzie:
mgr Piotr Bohater, dr Tadeusz Bąbelek, dr Jan Rutowski
Fot. Fotolia.com Andrey Chmelyov