Homo frugi omnia recte facit. Człowiek zacny czyni wszystko dobrze
80. urodziny Profesora doktora habilitowanego nauk farmaceutycznych Michała Henryka Umbreita.
2 października 2019 r., w Poznaniu, w Pałacu Działyńskich przy Starym Rynku, odbyło się nadzwyczajne zebranie członków Oddziału Poznańskiego i jego sekcji historii farmacji oraz Ogólnopolskiej Sekcji Historii Farmacji Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego. Zebranie odbyło się dokładnie w 80-tą rocznicę urodzin Profesora.
Na uroczystość przybyło ponad sto osób, wśród nich byli najwyżsi przedstawiciele władz Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego, na czele z Kanclerzem Kolegium Nauk Farmaceutycznych, prof. Lucjuszem Zaprutko i Dziekanem Wydziału Farmaeutycznego, prof. Edmundem Grześkowiakiem. Byli także przedstawiciele Katedry Chemii Nieorganicznej Analitycznej: prof. Zenon Kokot, prof. Jadwiga Mielcarek i dr hab. Jan Matysiak. W tej Katedrze prof. M. Umbreit przepracował ponad 50 lat. W uroczystości wzięła udział mgr farm. Maria Głowniak, była wiceminister Zdrowia i Główny Inspektor Farmaceutyczny. Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego reprezentowała prof. Iwona Arabas.
Na sali obecni byli przedstawiciele wielu środowisk naukowych z całego kraju, był Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny, dr Grzegorz Pakulski i przedstawiciel Wielkopolskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej, dr Stefan Piechocki. Byli też przedstawiciele środowisk, w których prof. M. Umbreit wykonywał i wykonuje swe obowiązki naukowe i reprezentuje farmację jako naukę, ale też zawód.
Jubilat, Michał Henryk Umbreit, urodził się na początku II wojny światowej w Łowiczu, 2 października 1939 r., w rodzinie farmaceutycznej. Ojcem Jego był mgr farm. Henryk, (uczestnik Powstania Wielkopolskiego; Września ‘39 i żołnierz Sił Zbrojnych na Zachodzie), a matką – mgr farm. Zofia, z d. Michnowska, oboje absolwenci farmacji Uniwersytetu Poznańskiego. Od młodości przyszłego profesora dbali oni o patriotyczne wychowanie i rozbudzali w jedynaku zainteresowanie farmacją.
W latach 1946-1953, uczęszczał do Szkoły Podstawowej w Rzgowie k/Konina (gdzie jego rodzice od 1936 r. byli właścicielami apteki, a potem w Fordonie k/Bydgoszczy i Koninie. Naukę kontynuował w Liceum Ogólnokształcącym w Koninie i I LO im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu.
Przed podjęciem studiów pracował jako laborant w Katedrze Chemii Nieorganicznej i Analitycznej (1959-1960). W latach 1960-1965 studiował na Wydziale Farmaceutycznym Akademii Medycznej w Poznaniu.
Po uzyskaniu dyplomu magistra farmacji (1965) rozpoczął pracę naukowo-dydaktyczną w tejże Katedrze. Przeszedł tam przez wszystkie stopnie naukowe, po obronie doktoratu (1973) został adiunktem (1973-1986; 1974 uzyskał tytuł specjalisty II stopnia w zakresie analizy leku). Po uzyskaniu habilitacji mianowany został docentem, dr hab. farm. (1986-2003), profesorem nadzwyczajnym. 1 listopada 2009 r. przeszedł na emeryturę w Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
W latach 1986-1991 pracował jako maître de conference na Université de Constantine (Algieria). Dzięki jego staraniom podpisano umowę o współpracy między algierską uczelnią i AM w Poznaniu.
23 lutego 2011r. uzyskał tytuł profesora nauk farmaceutycznych z rąk Prezydenta RP.
Obecnie Jubilat kontynuuje pracę naukowo-dydaktyczną w Instytucie Nauk o Zdrowiu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gnieźnie (PWSZ), której w 2009 r. był założycielem. Dyrektorem Instytutu Nauk o Zdrowiu pozostaje do dziś. Od 1 stycznia 2019 r. jest profesorem zwyczajnym PWSZ.
Profesor M. Umbreit jest autorem dwóch książek, czterech podręczników i skryptów, trzech patentów oraz ponad pięćdziesięciu oryginalnych prac twórczych z chemii i analizy leków, siedemdziesięciu dwóch komunikatów zjazdowych, kilkudziesięciu prac dotyczącychleków, ochrony zdrowia i farmakoekonomiki. Opublikował też 200 artykułów związanych z studiami, nauką ihistorią zawodu („Farmacja Polska” i inne czasopisma).
Wypromował 36 prac magisterskich, 2 prace doktorskie oraz około 150 prac licencjackich. Ponadto jest autorem ośmiu recenzji prac doktorskich i jednej habilitacyjnej.
Jubilat jest szczęśliwym małżonkiem, jego żona Elżbieta z domu Rousseau jest absolwentką stomatologii Akademii Medycznej w Poznaniu. Państwo Umbreitowie mają dwóch synów: Michała Piotra (ur. 1967) – biznesmena i Marcina Wiktora (ur. 1975) – magistra prawa – radcę prawnego.
Michał Henryk Umbreit pełnił wiele eksponowanych funkcji społecznych i naukowych w swych macierzystych uczelniach. Był m. in. inicjatorem i współorganizatorem Konkursów Prac Magisterskich na Wydziałach Farmaceutycznych w Polsce (1964). W 2019 r. odbędzie sie 55. Konkurs Wydziałowy i 55. Konkurs Ogólnopolski – jest to jedna z trzech ciągłych „imprez” studenckich w Polsce o najdłuższej tradycji.
Pełnił też wiele funkcji w różnych gremiach Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego – był przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego Konferencji Naukowej z okazji 50-cio lecia Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego – „Przemysł Farmaceutyczny – Technologia i Ekonomia” Poznań (1997). Ukoronowaniem kariery była funkcja prezesa Zarządu Głównego PTFarm. (1998-2001).
Ponadto aktywnie działał w:
- Polskim Towarzystwie Chemicznym: członek od 1978 r.
- Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk (PTPN): członek od 1993 r.
- Polskim Towarzystwie Kalorymetrii i Analizy Termicznej: członek od 1998 r.
- Polskim Towarzystwie Toksykologicznym: członek od 1998 r.
- Polskiej Akademii Nauk (PAN): Komitecie Chemii Analitycznej – Podkomitet Chemii Farmaceutycznej – członek (1999-2002); Komisji Analizy Farmaceutycznej Komitetu Chemii Analitycznej – członek (2003-2006).
- European Association of Pharma Biotechnology – członek/założyciel od kwietnia 2000 r.
- Światowej Federacji Farmaceutycznej (FIP) – członek indywidualny (2002-2007).
- International Society of Inorganic Phosphate – od 1999 r. jeden z projektodawców i organizatorów założenia Towarzystwa.
- Publicity Committee for Europe – 3RD Pharmaceutical Science Word Congress in Amsterdam, FIP (2007) – członek od 2005 r.
- Towarzystwa Farmaceutyczno-Ekonomicznego – członek od 2006 r.
Ponadto już w szkole średniej Jubilat dał się poznać jako aktywny i wzorowy członek Związku Harcerstwa Polskiego w I Liceum Ogólnokształcącym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu – w Błękitnej 14-ce.
Osobne miejsce w działalności społecznej Jubilata zajmuje Stowarzyszenie im. Eugeniusza Kwiatkowskiego. Za aktywną działalność w tej organizacji otrzymał Medal „Pro Memoria” (2015) z okazji dwudziestej rocznicy powstania Stowarzyszenia jako „wyraz podziękowania za wieloletnią działalność na rzecz rozwoju Stowarzyszenia i kultywowania ideałów pozytywistycznych naszego Patrona” (medal wręczono w Poznaniu 21 września 2015).
Jako syn Powstańca Wielkopolskiego, Henryka Umbreita, skauta, który brał udział w zdobyciu lotniska – Ławicy (6 stycznia 1919 roku) Pan Profesor aktywnie uczestniczy w życiu Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego (1918-1919).Jest jegoczłonkiem od 1998 roku, uczestniczył w odsłonięciu tablicy pamiątkowej na fasadzie Apteki „Pod Złotym Lwem” na Starym Rynku w Poznaniu, w 90. rocznicę zawieszenia polskiego sztandaru na ratuszu (29 XII 1918).
Prof. Michał H. Umbreit pracując w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Gnieźnie, która mieści się w byłych koszarach 17 Pułku Ułanów Gnieźnieńskich, przez wiele lat marzył o odtworzeniu tradycji ułańskiej. Finałem stał się dzień 22 września 2017 roku, kiedy Tomasz Budasz, prezydent Gniezna na spotkaniu z prof. Umbreitem podjął decyzję o odtworzeniu tych tradycji. Ponadto, Jubilat w latach 1994 – 2015, był członkiem Lions Club Poznań – Rotunda.
Nie można pominąć też wyzwań podejmowanych przez Jubilata w Fundacji na Rzecz Rozwoju Wydziału Farmaceutycznego w Poznaniu, której był współzałożycielem i przewodniczącym Rady Fundatorów (2000 – 2006), a od 2006 r. nadal pełni funkcję wiceprzewodniczącego Rady Fundatorów. Natomiast w Fundacji Polonia Gospodarcza Świata w 2015 r. był członkiem założycielem i wiceprzewodniczącym Prezydium Rady.
Jubilat za działalność naukowo-dydaktyczną i społeczną w różnych krajowych i zagranicznych organizacjach został wyróżniony, m. in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1984), Srebrnym Krzyżem Zasługi (1976), Medalem Za zasługi w rozwoju Województwa Poznańskiego (1976), Honorową odznaką Miasta Poznania (1978), Odznaką honorową SZSP (1979), Medalem pamiątkowym Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego „85 Rocznica Wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918-1919” (2003), Odznaką Honorową „WIERNI TRADYCJI” (2009), Srebrnym Medalem „LABOR OMNIA VINCIT” – Za krzewienie idei pracy organicznej (2008) oraz statuetką „Honorowego Hipolita” (2015) oraz Medalem im. Ignacego Łukasiewicza „De pharmaciae bene meritis” – nadanym przez Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego (1986), a także Dyplomem Członka Honorowego Towarzystwa Farmaceutyczno-Ekonomicznego (2006).
Towarzystwa zagraniczne i uczelnie uhonorowały Pana Profesora Dyplomem Członka Honorowego Słowackiego Towarzystwa Farmaceutycznego, wręczonym podczas otwarcia XVIII Naukowego Zjazdu PTFarm w Poznaniu (19 września 2001), Dyplomem Członka Honorowego Węgierskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, wręczonym podczas XII Naukowego Zjazdu Węgierskiego Towarzystwa Farmaceutycznego (Budapeszt 8 maja 2003), Diploma according to the Decision of the Senate of the State Medical and Pharmaceutical University „Nicolae Testamitanu” of the Republic of Moldova (2012).
Za aktywną działalność i wyniki badań otrzymał wiele nagród indywidualnych i zespołowych Akademii Medycznej / Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu i Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Gnieźnie.
Prof. M. H. Umbreit mówi: „Chciałbym długo i w zdrowiu żyć i nadal cieszyć się szczęściem małżeńskim i rodzinnym, a także aktywnie pracować naukowo i dydaktycznie oraz cieszyć się dalszymi miłymi kontaktami z olbrzymim gronem Przyjaciół”.
Profesor przedstawił zgromadzonym bardzo bogaty zbiór zdjęć i dokumentów, które z wyjątkową swadą i dowcipnie komentował. Fotograficzne przypomnienie minionych chwil wywołało wiele komentarzy i uzupełnień ze strony obecnych, co niepomiernie wzbogaciło posiedzenie.
Podczas uroczystego zgromadzenia profesor Michał Umbreit, z rąk Prezesa Honorowego Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego, Stefana Barłoga, Prezesa Wawrzyńca Wierzejewskiego i Piotra Stacheckiego otrzymał Złoty Medal „Wierni Tradycji”.
Uroczystemu Jubileuszowi towarzyszyło wydawnictwo okolicznościowe, zatytułowane Homo frugi omnia recte facit – Człowiek zacny czyni wszystko dobrze, przygotowane przez Przewodniczącą Ogólnopolskiej Sekcji Historii Farmacji Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, dr Lidię Marię Czyż, która nakład tej bibliofilskiej książki przekazała do rąk Jubilata.
Doskonale – pod każdym względem – przygotowane spotkanie prowadziła w sposób perfekcyjny prof. dr hab. Anna Jelińska – Sekretarz Zarządu Oddziału Poznańskiego Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego. Laudację wygłosił doktor Jan Majewski, przewodniczący Sekcji Historii Farmacji Oddziału Poznańskiego, będący również Honorowym Przewodniczącym Ogólnopolskiej Sekcji Historii Farmacji PTFarm.
Spotkanie zakończyło się rozmowami w Złotej Sali Pałacu Działyńskich przy słynnej Benedyktynce, której mistrzem przyrządzania jest dr Jan Majewski, kontynuator najlepszych tradycji aptekarskich.
Lidia Maria Czyż
Życiorys prof. M. H. Umbreita opracowany na podstawie Laudacji wygłoszonej podczas uroczystości przez doktora Jana Majewskiego)
