07.2015 – „Jubileusz 30-lecia Muzeum Farmacji im. Antoniny Leśniewskiej.”

lipiec 2015, nr 107/85 online
 
JUBILEUSZ 30-LECIA MUZEUM FARMACJI
 
IM. MGR ANTONINY LEŚNIEWSKIEJ,
 
ODDZIAŁ MUZEUM WARSZAWY
 
 
   21 kwietnia 2015 roku odbyło się uroczyste spotkanie z okazji jubileuszu 30-lecia istnienia Muzeum Farmacji. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele środowiska farmaceutycznego, jak również liczne grono muzealników i pracowników naukowych. Wśród gości znaleźli się między innymi: dr Lucyna Samborska – prezes Okręgowej Podkarpackiej Rady Aptekarskiej,  Lidia Czyż – Przewodnicząca Sekcji Historii Farmacji PTFarm, dr Grzegorz Kucharewicz – Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, dr Marek Jędrzejczak, wiceprezes NRA, mgr Alina Fornal wiceprezes NRA i prezes Okręgowej Izby Aptekarskiej w Warszawie, Waldemar Firek – dyrektor biura Okręgowej Izby Aptekarskiej, prof. Agnieszka Pietrosiuk – prodziekan Wydziału Farmaceutycznego oraz prof. Zbigniew Wójcik z Komitetu Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk.
   Jako pierwsi głos zabrali założyciele Muzeum – Kazimierz Radecki, Wiesław Tadeusiak oraz Mariusz Chomicki. Wspominali oni historyczne chwile, opowiadali o przyczynach i okolicznościach, w jakich instytucja ta powstała. Z kolei Ewa Nekanda-Tepka, dyrektor Muzeum Warszawy, instytucji chroniącej pod swoimi skrzydłami Muzeum Farmacji już od 15 lat, opowiedziała o sukcesach, planach na przyszłość oraz o roli, jaką Muzeum pełni wśród innych tego typu instytucji w Polsce. Z przemówień tych wyłonił się obraz instytucji niezwykłej, fascynującej, skutecznie wypełniającej lukę zarówno w historycznej, jak i w przyrodniczej edukacji Warszawiaków.
 

   Korzystając z doniosłości chwili, wręczono również wyróżnienia „ambasador farmacji”. Odznaczeni zostali Jolanta i Kazimierz Radeccy. Dyrekcja Muzeum otrzymała dyplom z gratulacjami od redaktora Wiktora Szukiela z „Czasopisma Aptekarskiego”.

   Po zakończeniu części oficjalnej goście zostali zaproszeni na lampkę szampana, której towarzyszył występ tenora przy akompaniamencie fortepianu. Następnie po poczęstunku wniesiono uroczysty tort, który symbolicznie pokroiły dyrektor Muzeum Warszawy, Ewa Nekanda-Trepka oraz kierownik Muzeum Farmacji, Iwona Arabas.
   Muzeum farmacji zostało założone w 1985 roku, pod skrzydłami Przedsiębiorstwa Zaopatrzenia Farmaceutycznego „CEFARM”. Początkowo mieściło ono się przy ul. Marszałkowskiej 72 w Warszawie, w lokalu, w którym dawniej funkcjonowała apteka należąca do mgr Antoniny Leśniewskiej. Z tego względu, jak również z uwagi na ogromne zasługi dla rozwoju aptekarstwa, patronką Muzeum została właśnie Leśniewska.
   W roku 1996 Muzeum zostało przeniesione na ul. Skierniewicką 16/20, do gmachu należącego do CEFARMu. Kiedy w 2002 roku CEFARM został sprywatyzowany, rozpoczęła się walka o przetrwanie. Przez pewien czas, wobec braku instytucji, która mogłaby przejąć Muzeum, wisiała nad nim groźba likwidacji. Staraniem wielu osób zaangażowanych w ochronę Muzeum i jego zbiorów, po kilku miesiącach udało się włączyć je jako oddział w strukturę Muzeum Historycznego m.st. Warszawy. Szczególnie przyczynili się do tego kierownik Muzeum Farmacji, Iwona Arabas, dyrektor Teatru na Woli im. Tadeusza Łomnickiego, Bogdan Augustyniak, oraz ówczesny dyrektor Muzeum Historycznego m.st. Warszawy, prof. Janusz Durko.
 

   Konsekwencją wyodrębnienia Muzeum ze struktury CEFARMu była konieczność przeniesienia go do innej lokalizacji. Nastąpiło to ostatecznie na wiosnę 2006 roku, kiedy na cele wystawiennicze udało się pozyskać lokal przy ul. Piwnej 31/33, w którym mieści się ono do tej pory.

   Wśród zbiorów Muzeum znajdują się przede wszystkim dwa komplety przedwojennych mebli aptecznych. Jeden komplet, za pomocą którego odtworzono na wystawie aptekę z okresu dwudziestolecia międzywojennego pochodzi z Wołomina. Drugi komplet stanowią meble pochodzące z przełomu XIX/XX wieku, z apteki mgr Klawe, która mieściła się przy pl. Aleksandra 10 (obecny pl. Trzech Krzyży). Są to jedyne meble apteczne, które w stolicy przetrwały okres wojny.
   Unikatową na skalę europejską jest stała wystawa Pt. „Apteczki i leki japońskich wędrownych aptekarzy”. Na tej części ekspozycji prezentowane są eksponaty poświęcone tradycyjnemu lecznictwu japońskiemu oraz funkcjonującemu w Japonii od wieków oryginalnemu systemowi dystrybucji leków.
   Muzeum posiada również bogatą kolekcję utensyliów aptecznych, rozmaitych opakowań na leki, szkła aptecznego, a także liczne materiały archiwalne dotyczące warszawskich aptek, farmaceutów a także przemysłu farmaceutycznego.
   W bibliotece muzealnej zgromadzono około 3500 wydawnictw zwartych o tematyce farmaceutyczne-medycznej, w tym 7 starodruków i blisko 100 książek XIX-wiecznych. Najcenniejszymi prezentowanymi na wystawie książkami są dwa zielniki renesansowe – Syreniusz i Dioskuridesa z XVII-XVIII wieku Do najciekawszych pozycji należy również zbiór farmakopei polskich, rosyjskich, niemieckich, francuskich, angielskich oraz amerykańskich, a także polskie i niemieckie podręczniki farmaceutyczne.
   W Muzeum regularnie organizowane są również wystawy czasowe, których szeroki zakres tematyczny umożliwia dotarcie do dużej liczby zwiedzających i daje im szansę na poznanie nieznanych faktów dotyczących historii farmacji i nauk pokrewnych.
   Ważną częścią działalności Muzeum jest również działalność edukacyjna. Co roku placówka odwiedzana jest przez dużą ilość grup zorganizowanych w różnym wieku, które mają możliwość zapoznania się z bogatą ofertą edukacyjną.
   Ważną datą w życiu Muzeum będzie rok 2016, na który planowana jest gruntowna rearanżacja wystawy stałej. Muzeum w nowej odsłonie będzie można zwiedzać na wiosnę 2016 roku.

Magdalena Ciepłowska
 

Podobne wpisy