12.2008 – „Poczet wielkich aptekarzy polskich – część trzecia.”
12.2008, nr 28/6 online
POCZET WIELKICH
APTEKARZY POLSKICH
– CZĘŚĆ TRZECIA.
Witold Łobarzewski
Witold Łobarzewski studia farmaceutyczne ukończył na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Warszawskiego w roku 1928. Zgodnie z ówczesnymi wymogami przed studiami, jak i w czasie studiów był pracownikiem warszawskich aptek. Po uzyskaniu tytułu magistra farmacji, rozpoczął pracę na etacie asystenta w Zakładzie Farmacji Stosowanej, którego kierownikiem był prof. dr B. Koskowski. Po krótkim czasie zdecydował się na pracę w fabryce farmaceutycznej "Klawe" przy ulicy Karolkowej. W końcu roku 1929 (grudzień) ożenił się z koleżanką ze studiów – mgr farmacji Ireną Haberlau i przeniósł się do Lublina. Tam objął kierownictwo apteki przy ulicy Krakowskie Przedmieście 29, której właścicielami byli prowizorzy Stecki, Haberlau i Tomaszewski. Ponieważ w tym czasie jedynie magister farmacji mógł mieć koncesję na prowadzenie apteki, jak i też tylko magister farmacji mógł być jej kierownikiem – dlatego zaraz po studiach Witold Łobarzewski musiał podjąć się trudu kierowania największą apteką w mieście.
We wrześniu 1939 r. został zmobilizowany do szpitala wojskowego nr 202 i zaraz potem trafił do niewoli w oflagu w miejscowości Prenzlau. Wiosną 1940 r. zwolniono kilka grup polskich lekarzy i farmaceutów, w której znalazł się również mgr Witold Łobarzewski. Po powrocie do Lublina z obozu jenieckiego ponownie podjął pracę w aptece przy Krakowskim Przedmieściu 29. Witold Łobarzewski dał się poznać w tych trudnych czasach jako dobry organizator, pomagający wszystkim potrzebującym – więźniom hitlerowskiego obozu koncentracyjnego na Majdanku i walczącemu podziemiu.
We wrześniu 1939 r. został zmobilizowany do szpitala wojskowego nr 202 i zaraz potem trafił do niewoli w oflagu w miejscowości Prenzlau. Wiosną 1940 r. zwolniono kilka grup polskich lekarzy i farmaceutów, w której znalazł się również mgr Witold Łobarzewski. Po powrocie do Lublina z obozu jenieckiego ponownie podjął pracę w aptece przy Krakowskim Przedmieściu 29. Witold Łobarzewski dał się poznać w tych trudnych czasach jako dobry organizator, pomagający wszystkim potrzebującym – więźniom hitlerowskiego obozu koncentracyjnego na Majdanku i walczącemu podziemiu.
W lipcu 1944 roku po wyzwoleniu Lublina spod okupacji niemieckiej mgr Witold Łobarzewski zorganizował pierwszy samorząd zawodowy – Okręgową Izbę Aptekarską w Lublinie. Została mu powierzona funkcja prezesa, którą pełnił od 25 lipca 1944 r. do 30 sierpnia 1948 r., a do 8 stycznia 1951 r. tj. do rozwiązania Izby Aptekarskiej był członkiem Zarządu.
Mgr Witold Łobarzewski przyczynił się do rozwoju zielarstwa na lubelszczyźnie, założył spółdzielnię farmaceutyczną "Orfa", zabiegał o powołanie w Lublinie Wydziału Farmaceutycznego na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej.
Mgr Witold Łobarzewski przyczynił się do rozwoju zielarstwa na lubelszczyźnie, założył spółdzielnię farmaceutyczną "Orfa", zabiegał o powołanie w Lublinie Wydziału Farmaceutycznego na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej.
Leopold Skulski Mgr Leopold Skulski był jednym z najmłodszych premierów II Rzeczypospolitej – miał zaledwie 43 lata obejmując tę funkcję. Jest również jedynym polskim farmaceutą, który sprawował ten urząd.
Wincenty Witos bardzo cenił go jako rzetelnego współpracownika, odznaczającego się „zawsze trafnością sądu, niezależnością opinii, bezwzględną lojalnością we współpracy, braniem na siebie odpowiedzialności za każdy zrobiony krok”. Przetrwał na stanowisku premiera zaledwie pół roku, ale w tym okresie polskiej historii rządy zmieniały się bardzo często. Sytuacja międzynarodowa oraz walka stronnictw politycznych w sejmie nie sprzyjały stabilizacji wewnętrznej kraju, tak gospodarczej jak i politycznej.
Wincenty Witos bardzo cenił go jako rzetelnego współpracownika, odznaczającego się „zawsze trafnością sądu, niezależnością opinii, bezwzględną lojalnością we współpracy, braniem na siebie odpowiedzialności za każdy zrobiony krok”. Przetrwał na stanowisku premiera zaledwie pół roku, ale w tym okresie polskiej historii rządy zmieniały się bardzo często. Sytuacja międzynarodowa oraz walka stronnictw politycznych w sejmie nie sprzyjały stabilizacji wewnętrznej kraju, tak gospodarczej jak i politycznej.
Był politykiem, który potrafił łagodzić walki i spory partyjne. Interesował się kwestiami społeczno – gospodarczymi np. ograniczeniem bezrobocia, robotami publicznymi, reorganizacją administracji czy bezpieczeństwa publicznego. Stawiał na pierwszym miejscu dobro ogółu państwa, a nie poszczególnych grup politycznych, co nie przysparzało mu zwolenników.
Leopold Skulski urodził się 15 listopada 1877 roku w Zamościu, w zubożałej rodzinie inteligencko – szlacheckiej. Ojciec – Adolf Piotr Skulski był urzędnikiem rolnym, a matka Bronisława z domu Kiewlicz herbu Leliwa pochodziła z rodziny szlacheckiej, która po powstaniu styczniowym przeniosła się na Litwę. Jako uczeń aptekarski w latach 1894 – 1897 odbywał praktyki w aptekach w Lublinie i Krasnymstawie. W 1898 r., po kursach na Oddziale Farmaceutycznym Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskał stopień pomocnika.
W okresie od 9 listopada 1899 do 12 lipca 1901 roku był zatrudniony w aptece braci Kłossowskich w Zamościu. W 1901 rozpoczął studia farmaceutyczne na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył w 1903 roku uzyskując stopień prowizora. Dalsze studia już w dziedzinie chemii odbywał w Niemczech w Wyższej Szkole Technicznej (Technische Hochschule) w Karlsruhe. Po ich ukończeniu, z tytułem inżyniera chemika, powrócił w 1906 r. do kraju i rozpoczął pracę w Warszawskim Towarzystwie Akcyjnym „Motor”.
W 1907 roku przeniósł się do Łodzi kontynuując pracę w filii zakładów „Motor”, zajmując się sprzedażą leków i preparatów farmaceutycznych. W 1910 roku Leopold Skulski wydzierżawił aptekę Oswalda Gessnera przy ulicy Cegielnianej 64 (obecnie ulica Jaracza), a w budynku obok apteki otworzył w 1912 r. fabrykę krochmalu. Od tego roku zarządzał również apteką Franciszka Winnickiego przy ulicy Piotrkowskiej 307, którą wykupił w 1916 roku i przeniósł tam fabrykę krochmalu.
Po osiedleniu się w Łodzi kontynuował działalność społeczną i polityczną, m. in. aktywnie działał w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” oraz brał udział w organizacji I Zjazdu Aptekarzy Królestwa Polskiego w Łodzi.
Po wybuchu I wojny światowej Leopold Skulski został przewodniczącym sekcji farmaceutycznej przy Głównym Komitecie Obywatelskim. Wraz z księdzem Adamem Wyrębowskim założył w Łodzi w 1915 roku organizację pod nazwą Zjednoczenie Narodowe, które było reprezentacją polityczną łódzkich pasywistów (był jego prezesem). Jako ich przedstawiciel w wyborach do Rady Miejskiej otrzymał w 1917 r. największą liczbę głosów. Następstwem wyboru na radnego miejskiego była nominacja w maju 1917 roku na II burmistrza miasta (I burmistrzem był Niennec-Schoppen), a potem na nadburmistrza.
26 stycznia 1919 r. Leopold Skulski został wybrany posłem do sejmu Ustawodawczego i przewodniczącym najliczniejszego Klubu Związku Sejmowego – Ludowo-Narodowego (prezesem był Wojciech Korfanty).
Po dymisji rządu Paderewskiego (4-5 grudnia 1919), Naczelnik Państwa Józef Piłsudski misję utworzenia nowego rządu powierzył Skulskiemu, który przyjął funkcje i rozpoczął pertraktacje ze stronnictwami, zakończone 12 grudnia. W wyniku tych działań powstała koalicyjna rządowa większość składająca się z PSL „Piast”, Narodowego Zjednoczenia Ludowego, Chrześcijańskiej Demokracji i Zjednoczenia Mieszczańskiego.
Leopold Skulski był nie tylko politykiem, pełnił także wiele funkcji w sferze gospodarczej, m. in. wchodził w skład grupy założycielskiej powołanej w 1923 r. firmy Polskie Radio Spółka z o.o. i był jej prezesem do 1936 r.
W 1925 roku został prezesem „Łódzkiego Towarzystwa Elektrycznego – Spółki Akcyjnej”, powstałej w wyniku porozumienia zawartego pomiędzy władzami miasta i akcjonariuszami „Towarzystwa Elektrycznego Oświetlenia 1886 roku” – właściciela łódzkiej elektrowni. Był czynny w świecie biznesu będąc akcjonariuszem i członkiem różnych koncernów i banków, m.in. prezesem Towarzystwa Zakładów Żyrardowskich.
Po wybuchu wojny Leopold Skulski ewakuował się do Pińska, gdzie na początku października został aresztowany przez NKWD i osadzony w tamtejszym więzieniu skąd został przewieziony do więzienia w Brześciu nad Bugiem. Został prawdopodobnie zamordowany w Kuropatach w 1940 r. Poszukiwania Leopolda Skulskiego prowadzone przez rodzinę po wojnie nie przyniosły żadnych rezultatów.
Leopold Skulski urodził się 15 listopada 1877 roku w Zamościu, w zubożałej rodzinie inteligencko – szlacheckiej. Ojciec – Adolf Piotr Skulski był urzędnikiem rolnym, a matka Bronisława z domu Kiewlicz herbu Leliwa pochodziła z rodziny szlacheckiej, która po powstaniu styczniowym przeniosła się na Litwę. Jako uczeń aptekarski w latach 1894 – 1897 odbywał praktyki w aptekach w Lublinie i Krasnymstawie. W 1898 r., po kursach na Oddziale Farmaceutycznym Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, uzyskał stopień pomocnika.
W okresie od 9 listopada 1899 do 12 lipca 1901 roku był zatrudniony w aptece braci Kłossowskich w Zamościu. W 1901 rozpoczął studia farmaceutyczne na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył w 1903 roku uzyskując stopień prowizora. Dalsze studia już w dziedzinie chemii odbywał w Niemczech w Wyższej Szkole Technicznej (Technische Hochschule) w Karlsruhe. Po ich ukończeniu, z tytułem inżyniera chemika, powrócił w 1906 r. do kraju i rozpoczął pracę w Warszawskim Towarzystwie Akcyjnym „Motor”.
W 1907 roku przeniósł się do Łodzi kontynuując pracę w filii zakładów „Motor”, zajmując się sprzedażą leków i preparatów farmaceutycznych. W 1910 roku Leopold Skulski wydzierżawił aptekę Oswalda Gessnera przy ulicy Cegielnianej 64 (obecnie ulica Jaracza), a w budynku obok apteki otworzył w 1912 r. fabrykę krochmalu. Od tego roku zarządzał również apteką Franciszka Winnickiego przy ulicy Piotrkowskiej 307, którą wykupił w 1916 roku i przeniósł tam fabrykę krochmalu.
Po osiedleniu się w Łodzi kontynuował działalność społeczną i polityczną, m. in. aktywnie działał w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” oraz brał udział w organizacji I Zjazdu Aptekarzy Królestwa Polskiego w Łodzi.
Po wybuchu I wojny światowej Leopold Skulski został przewodniczącym sekcji farmaceutycznej przy Głównym Komitecie Obywatelskim. Wraz z księdzem Adamem Wyrębowskim założył w Łodzi w 1915 roku organizację pod nazwą Zjednoczenie Narodowe, które było reprezentacją polityczną łódzkich pasywistów (był jego prezesem). Jako ich przedstawiciel w wyborach do Rady Miejskiej otrzymał w 1917 r. największą liczbę głosów. Następstwem wyboru na radnego miejskiego była nominacja w maju 1917 roku na II burmistrza miasta (I burmistrzem był Niennec-Schoppen), a potem na nadburmistrza.
26 stycznia 1919 r. Leopold Skulski został wybrany posłem do sejmu Ustawodawczego i przewodniczącym najliczniejszego Klubu Związku Sejmowego – Ludowo-Narodowego (prezesem był Wojciech Korfanty).
Po dymisji rządu Paderewskiego (4-5 grudnia 1919), Naczelnik Państwa Józef Piłsudski misję utworzenia nowego rządu powierzył Skulskiemu, który przyjął funkcje i rozpoczął pertraktacje ze stronnictwami, zakończone 12 grudnia. W wyniku tych działań powstała koalicyjna rządowa większość składająca się z PSL „Piast”, Narodowego Zjednoczenia Ludowego, Chrześcijańskiej Demokracji i Zjednoczenia Mieszczańskiego.
Leopold Skulski był nie tylko politykiem, pełnił także wiele funkcji w sferze gospodarczej, m. in. wchodził w skład grupy założycielskiej powołanej w 1923 r. firmy Polskie Radio Spółka z o.o. i był jej prezesem do 1936 r.
W 1925 roku został prezesem „Łódzkiego Towarzystwa Elektrycznego – Spółki Akcyjnej”, powstałej w wyniku porozumienia zawartego pomiędzy władzami miasta i akcjonariuszami „Towarzystwa Elektrycznego Oświetlenia 1886 roku” – właściciela łódzkiej elektrowni. Był czynny w świecie biznesu będąc akcjonariuszem i członkiem różnych koncernów i banków, m.in. prezesem Towarzystwa Zakładów Żyrardowskich.
Po wybuchu wojny Leopold Skulski ewakuował się do Pińska, gdzie na początku października został aresztowany przez NKWD i osadzony w tamtejszym więzieniu skąd został przewieziony do więzienia w Brześciu nad Bugiem. Został prawdopodobnie zamordowany w Kuropatach w 1940 r. Poszukiwania Leopolda Skulskiego prowadzone przez rodzinę po wojnie nie przyniosły żadnych rezultatów.
Artykuł jest częścią wykładu przedstawionego przez
doc. dr hab. Iwonę Arabas i dr Wojciecha Giermaziaka,
25 września 2008 roku w Warszawie podczas OGÓLNOPOLSKIEGO DNIA APTEKARZA.
doc. dr hab. Iwonę Arabas i dr Wojciecha Giermaziaka,
25 września 2008 roku w Warszawie podczas OGÓLNOPOLSKIEGO DNIA APTEKARZA.
Fot. 1. Leopold Skulski – zasoby Wikimedia Commons.
Fot. 2. Portret przedstawiający Witolda Łobarzewskiego ze zbiorów LOIA, fot. Tomasz Baj.
Fot. 3. Medal im. Witolda Łobarzewskiego – z archiwum Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej w Lublinie.
Fot. 2. Portret przedstawiający Witolda Łobarzewskiego ze zbiorów LOIA, fot. Tomasz Baj.
Fot. 3. Medal im. Witolda Łobarzewskiego – z archiwum Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej w Lublinie.
